این مقاله بخشی از یک آموزش BPMN 2.0 است که شامل درک نمادها و نمودارهای BPMN است.
مدل‌سازی فرآیند کسب‌وکار و نمادگذاری (BPMN 2.0) برای کمک به رفع سردرگمی از درک نقشه‌های فرآیند طراحی شده است.
از دیدگاه یک تحلیلگر کسب و کار، مدل های فرآیند بصری به زمینه سازی فرآیندهای مختلف کمک می کند تا هر ذینفع مربوطه بتواند آن را درک کند. در موارد دیگر، نمودارهای جریان ممکن است ابزار تجسم انتخابی باشد. با این وجود، در محیط‌هایی که از اتوماسیون فرآیند استفاده می‌کنند، BPMN 2.0 از نظر ارزش برای کمک به شرکت‌کنندگان برای درک فرآیند بدون دانش فنی گسترده و همچنین امکان عیب‌یابی هدفمند قبل از رفتن به مراحل بعدی، بسیار مهم است.
هدف BPMN 2.0 استفاده از مدل سازی برای بهبود کارایی و به دست آوردن مزیت رقابتی بالقوه است. نمودار مورد استفاده برخی از شباهت ها را با نمودار جریان به اشتراک می گذارد. BPMN در ابتدا توسط مدیریت فرآیند کسب و کار (BPMI) ایجاد شد. علاوه بر این، یک نماد استاندارد ارائه می دهد که برای درک آن نیازی به آموزش دقیق ندارد. BPMN 2.0 همچنین می تواند برای اطمینان از تجسم اسناد XML با استفاده از نمادهای رایج استفاده شود.
شکستن BPMN 2.0
برای ایجاد یک نمودار BPMN 2.0، یک مجموعه اصلی از عناصر استفاده می شود و به این سه گروه عمده طبقه بندی می شود:
- جریان اجسام (دایره ها، مستطیل ها و الماس هایی که رویدادها یا فعالیت های خاص را توصیف می کنند)
- اتصال اشیاء (ارتباط با اشیاء جریان برای نشان دادن جهت)
- Swimlanes (شبیه خطوط خطوط یک استخر شنای المپیک، این اجسام جریان را در دسته های مختلف سازماندهی می کنند).
- استخرها (ممکن است بخش ها یا شرکت های مختلف را توصیف کند)
شناورها را می توان به صورت چندتایی تولید کرد تا نشان دهنده هر شرکت کننده و مسئولیت مرتبط با آنها باشد. بین شناورها، ممکن است وظایف و داده‌هایی پیدا کنید. همواره، اجزای مختلف یک کسب و کار هرگز کاملا مستقل نیستند.
BPMN 2.0 به نشان دادن اتصالات کمک می کند تا دیدگاه روشنی از نحوه کار کردن چیزها و مکان هایی که می توانند تأثیر بگذارند، منتقل شود. علاوه بر این، به نشان دادن نحوه ترکیب داده ها و فعالیت ها برای تکمیل یک فرآیند کمک می کند. بنابراین، شما چندین جنبه دارید که مدل را شکل می دهد، از جمله:
- رویدادها – یک ماشه برای شروع ارسال می کند، مانند دریافت یک هشدار یا یک هشدار مشکل.
- فعالیت‌ها- اینها وظایفی مانند حلقه‌ها، نمونه‌های مختلف و حتی فرآیندهای فرعی هستند.
- دروازه ها – نقطه ای که مسیرها می توانند بر اساس تصمیم گرفته شده تغییر کنند. جهت ممکن است در مسیر A پیش برود، یا اگر تصمیم دیگری گرفته شود، مسیر B گرفته خواهد شد.
- جریان توالی – ترتیب فعالیت ها را هدایت می کند.
- جریان پیام – جهتی که پیام ها می گیرند.
- همکاران – متن در یک فعالیت، رویداد، یا دروازه.
- شی داده – توضیح می دهد که قبل از ادامه فعالیت به چه داده هایی نیاز است.
- گروه داده – اینها جریان یک نمودار را تغییر نمی دهند، اما یک گروه فعالیت را نشان می دهند.
- حاشیه نویسی – توضیح اضافی مدل.
- مصنوعات – این شامل گروه های داده و حاشیه نویسی است.
مزایای استفاده از BPMN 2.0
با ارائه تصویری کاربرپسند از یک فرآیند تجاری، ذینفعان درک بهتری به دست می آورند. علاوه بر این، جزئیات به اطمینان از استفاده از زبان مشترکی که به پیشینه فنی نیاز ندارد کمک می کند. بنابراین، تحلیلگران کسب و کار، شرکت کنندگان، مدیران و دیگران می توانند مفاهیم را درک کنند. همچنین، وضوح ارائه شده به بهبود دقت اجرا کمک می کند.
چه زمانی باید از BPMN 2.0 استفاده کنید؟
در واقع، می توان از آن در هر نقطه در طول چرخه عمر پروژه استفاده کرد. به عنوان مثال، BPMN 2.0 می تواند به توصیف وضعیت As-I در ابتدای پروژه کمک کند. پس از مدتی پیشرفت، می توانید از BPMN 2.0 برای ایجاد یک مدل To-Be استفاده کنید. مدل‌هایی که در مراحل آخر یک پروژه ایجاد می‌شوند اغلب سطح بالاتری از جزئیات را نیز در بر می‌گیرند. به طور خلاصه، BPMN 2.0 را می توان در هر زمانی که لازم است در جایی که درک مراحل لازم برای تکمیل یک فرآیند و اینکه کدام سهامداران مسئول هستند، استفاده کرد.
ناگفته نماند، یک نمودار اغلب درک آن متن طولانی بسیار آسان تر است و همکاری آسان تر را تسهیل می کند. پس از آن، کاربران حس بهتری از دیدگاه دارند که می تواند به بهبود بهره وری نیز کمک کند. به عنوان مثال، BPMN 2.0 می تواند به بخش فناوری اطلاعات کمک کند تا درک بهتری از جایی که آنها در طیف وسیع تری از اولویت های تجاری قرار می گیرند، به دست آورند.
علاوه بر این، زمانی که ذینفعان درک بهتری از پیوندهای بین فرآیندهای کسب و کار داشته باشند، می توانند به افزایش کارایی عملیاتی و در عین حال کاهش تعدیل ها کمک کنند.
بنابراین، تغییرات را می توان با سرعت بیشتری انجام داد، چه از طریق یک ابتکار جدید دنبال شود و چه از طریق اجرای فناوری های جدید.
BPMN 2.0 می تواند بسیاری از حدس و گمان های مربوط به تصمیمات تجاری را حذف کند. علاوه بر این، انتقال سریع دانش وجود دارد زیرا اسناد BPMN 2.0 به راحتی قابل رمزگشایی هستند. با این حال، BPMN 2.0 همچنین به اندازه کافی روان است که بتواند با فرآیندها، چارچوب ها و فناوری های جدید سازگار شود.
بازده می تواند بسیار زیاد باشد
BPMN 2.0 با امکان افزایش جزئیات بر روی تکرارهای قبلی ساخته شده است. سپس، می توانید یک استاندارد بر اساس گزینه بهبود مستمر ایجاد کنید. این جزئیات اضافی ممکن است به شکل مدل‌های فرعی باشد که به هر ذینفع اجازه می‌دهد تعیین کند کدام بخش از مدل با مسئولیت آنها در فرآیند مرتبط است. انواع مختلف زیر مدل عبارتند از:
- فرآیندهای کسب و کار خصوصی – این فرآیندها از بخش ها یا سازمان ها عبور نمی کنند.
- فرآیندهای انتزاعی – برای انتقال فرآیند به دنیای خارج استفاده می شود، اما فعالیت های فرآیند خصوصی را حذف می کند.
- فرآیند های کسب و کار مشارکتی – این فرآیندها برای توصیف فعالیت‌های بین چندین نهاد تجاری استفاده می‌شوند.
در مدل BPMN 2.0 انواع مختلفی از نمودارها نیز وجود دارد:
- نمودار رقص – تعامل بین دو یا چند شرکت کننده را نشان می دهد. همچنین ممکن است با طراحی های فرعی گسترش یابد.
- نمودار همکاری – تعامل بین دو یا چند فرآیند را با استفاده از بیش از یک استخر نشان می دهد. همه ترکیبی از استخرها، فرآیندها و رقص ممکن است در یک نمودار همکاری استفاده شوند.
- نمودار مکالمه – به طور کلی، این یک نسخه ساده شده از یک نمودار همکاری است. گروهی از مبادلات پیام مرتبط را در یک فرآیند تجاری نشان می دهد. ممکن است با مکالمات فرعی گسترش یابد.
انواع دروازه را عمیق تر کنید
همانطور که می توانید تصور کنید در BPMN 2.0، انواع مختلفی از دروازه ها وجود دارد. بیایید نگاهی عمیق تر به زیر بیندازیم:
- انحصاری: انحراف فقط می تواند در یکی از مسیرهای خروجی رخ دهد.
- فراگیر: جریان می تواند بسته به تصمیم گرفته شده از یک یا چند جریان خروجی منحرف شود. اما، در دروازه بعدی، تمام جریان ها باید به طور فراگیر نهایی شوند. تنها استثنا زمانی است که یک اقدام یا ماشه تعریف نشده باشد.
- موازی: این امکان را برای چندین جریان به صورت موازی، با هر شرایطی فراهم می کند، اما جریان ها باید در دروازه دیگری نهایی شوند، مگر اینکه یک اقدام یا ماشه تعریف شده وجود نداشته باشد.
- شروع انحصاری: این زمانی است که شما یک فرآیند را از طریق یک دروازه با چندین گزینه ایجاد می کنید.
- شروع موازی: هنگامی که هر رویداد بعدی رخ می دهد، می توان یک فرآیند را شروع کرد.
- رویدادها: دروازه تا زمانی که یک جریان خروجی یک رویداد را راه اندازی کند، متوقف می شود.
- Complex: یک دروازه نادر که فقط برای نمایش سناریوهای پیچیده استفاده می شود که در آن همگام سازی و تقسیم مورد نیاز است.
اصول مدل سازی BPMN 2.0
- قبل از شروع، می خواهید مطمئن شوید که فرآیند از ابتدا تا انتها به وضوح تعریف شده است. هرگونه ناکارآمدی فعلی را بررسی کنید.
- مطمئن شوید که نمودار در صفحه ای که استفاده می کنید قرار می گیرد – اندازه صفحه مهم نیست. هنگامی که جریان های دنباله ای را قرار می دهید، آنها را به صورت افقی قرار دهید.
- جریان ها و ارتباطات داده ها را به صورت عمودی قرار دهید.
- اگر ذینفعان نقش‌های متفاوتی در این فرآیند دارند، می‌توانید نسخه‌های مختلفی ایجاد کنید که طنین‌انداز بهتری داشته باشند.
همچنین مهم است که به یاد داشته باشید که BMPN 2.0 یک نمودار جریان داده نیست.
سپس، این اصول کلیدی را دنبال کنید:
- یک جریان ساده و قابل درک ایجاد کنید
- از استانداردهای BPMN استفاده کنید
- در صورت نیاز برچسب گذاری را اضافه کنید
- شامل نمودارهای واضح
از نظر یک جریان روشن، این مربوط به شروع و پایان متمایز فرآیند است. شما می خواهید از هرگونه احتمال سوء تعبیر دوری کنید. علاوه بر این، جهت جریان باید منسجم و منطقی باشد. از خطوط متقاطع دوری کنید و به ترتیب زمانی بچسبید.
اگر یک سناریوی جایگزین اضافه کنید، مطمئن شوید که به وضوح قابل درک است. از رویدادهایی استفاده کنید که به وظایف متصل هستند. اگر یک رویداد را به مرز یک فعالیت متصل کنید، یک جریان عادی را به یک جریان استثنایی تبدیل می‌کند. رویدادهای پایانی جداگانه ایجاد کنید تا نشان دهید چه زمانی یک فرآیند با موفقیت کامل شده است و چه زمانی ناموفق است.
یک روش خوب برای دنبال کردن، استفاده از استانداردها و دستورالعمل های BPMN 2.0 است:
- Pools: فقط یک فرآیند باید در هر استخر توسعه یافته مدل شود. در تمام طول آنها، استخرها را روی هم نمایش دهید. استخرهای جمع شده باید فقط یک جریان پیام خروجی داشته باشند.
- خطوط: اگر یک کار در یک خط انجام می شود، باید یکی را ایجاد کنید. دروازه ها، رویدادها یا وظایف را بین دو خط نمودار نکنید.
- فعالیت ها: چندین کار یکسان را برای چندین بازیگر ایجاد نکنید. فقط یک کار را در یک منطقه قرار دهید. از شرایط تخصیص برای نشان دادن بازیگران استفاده کنید.
- دروازه ها: فقط از دروازه ها برای انشعاب جریان ها استفاده کنید. یک دروازه را نپیوندید و جدا نکنید. به هر انشعاب به طور مساوی بپیوندید. دروازه ها را متعادل نگه دارید. از همان نوع دروازه برای پیوستن به جریان و برای تقسیم استفاده کنید.
- اتصال دهنده ها: همه دروازه ها، رویدادها و فعالیت ها را با استفاده از جریان های دنباله ای به هم متصل کنید. از جریان های پیام برای اتصال فعالیت های داخل یک استخر استفاده نکنید. اطمینان حاصل کنید که اشکال همیشه متصل هستند. عناصر از استخرهای مختلف را با جریان های متوالی به هم وصل نکنید. از جریان های پیام برای اتصال تبادل داده ها بین فرآیندها استفاده کنید.
- برچسب‌گذاری: فرآیندها همیشه باید به وضوح بدون نام‌های کوتاه یا اختصار برچسب‌گذاری شوند. فعالیت ها باید با استفاده از یک اسم و یک فعل برچسب گذاری شوند. از اسامی تکراری استفاده نکنید. به استفاده از برچسب‌گذاری برای چندین رویداد شروع و پایان ادامه دهید. هر دروازه واگرایی باید نام روشنی داشته باشد. اگر نام برای دروازه های خاص اعمال نمی شود، می توان از اختصارات یا اعداد استفاده کرد.
- نمودارها: باید به راحتی خوانده شوند و ساده شوند.
برای شفاف نگه داشتن داده ها و مدل سازی، تعیین محدوده صحیح وظایف بسیار مهم است. از این نکات برای کمک استفاده کنید:
- افزونگی را در اطراف وظایف محدود کنید. دیدگاه کاربر نهایی را در نظر بگیرید. اگر همان فرد فعالیت‌های متوالی انجام می‌دهد، باید آنها را برای حفظ سادگی ادغام کرد.
- به دنبال راه هایی برای ادغام فعالیت ها باشید. چیزی به نام جزئیات بیش از حد و حتی ناهماهنگی وجود دارد.
- فقط از فرآیندهای فرعی برای گروه بندی فعالیت هایی که همان فرآیند را انجام می دهند استفاده کنید. اگر نیاز به پرداختن به جزئیات بیشتر دارید، می توانید فرآیندهای فرعی تعیین شده را گسترش دهید.
- مطمئن شوید که قبل از رسیدن به رویداد پایانی، در جایی که نیاز است، پیام‌هایی را برای پردازش‌ها ارسال می‌کنید.
- اکثر رویدادهای پایانی دارای یک پایان عادی هستند که وضعیت نهایی یک فرآیند را بیان می کنند.
- یک پایان چندگانه می تواند چندین رویداد پایانی داشته باشد که به طور همزمان اجرا می شوند.
- برخی از فرآیندها ممکن است باعث ایجاد یک پیام در انتها شود تا تبادل بین دو استخر ایجاد شود.
- تشدید می تواند در پایان یک فرآیند برای شروع جریان رویدادهای ضبط رخ دهد.
- یک سیگنال خطا برای پایان دادن به فرآیند استفاده می شود.
- پایان‌دهنده فرآیند را با بستن هر توکن فعال پایان می‌دهد.
- جبران هرگونه اقدام قبلاً انجام شده را از طریق یک جریان جبران خنثی می کند.
به طور خلاصه
BPMN 2.0 نماد مدل سازی کسب و کار بهینه شده است که از عناصر گرافیکی ساده شده برای توضیح جنبه های مختلف یک فرآیند تجاری استفاده می کند. این به پر کردن شکاف بین طراحی و اجرا کمک می کند در حالی که برای همه کاربران نهایی قابل درک است. در پایان، همه چیز می تواند ساده به نظر آید.